دسته: گزارش کارآموزی گزارش کارآموزی زراعت و اصلاح ذرت در 43 صفحه ورد قابل ویرایش
قیمت فایل فقط 4,000 تومان
گزارش کارآموزی زراعت و اصلاح ذرت در 43 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب:
فصل اول: تاریخچه و مبداء ذرت................................................................................... 7
فصل دوم: ویژگیهای قسمتهای مختلف گیاه و انواع ذرت........................................... 12
(1-2) ویژگیهای گل وساق............................................................................................. 13
(2-2) ویژگیهای ریشه .................................................................................................. 16
(3-2) ساختمان دانه ذرت.............................................................................................. 16
(4-2) انوع ذرت.............................................................................................................. 18
فصل سوم: اصلاح ذرت................................................................................................. 21
(1-3) وضع ژنیتیكی ذرت.............................................................................................. 22
(2-3) روشهای اصلاح ذرت......................................................................................... 22
(3-3) هدفهای اصلاح ذرت............................................................................................ 28
فصل چهارم: آفات و بیماریهای ذرت............................................................................. 30
(1-4) آفت ذرت.............................................................................................................. 31
(2-4) بیماریهای مهم ذرت............................................................................................ 32
فصل پنجم: كاشت و برداشت ذرت............................................................................... 35
(1-5) كاشت................................................................................................................... 36
- انتخاب بذر................................................................................................................ 36
- مقدار بذر.................................................................................................................. 36
- فواصل خطوط كاشت............................................................................................... 37
- عمق كاشت................................................................................................................ 39
- طرق كاشت............................................................................................................... 39
(2-5) برداشت............................................................................................................... 40
- انواع ماشینهای برداشت........................................................................................... 40
- زمان نحوه برداشت.................................................................................................. 40
فهرست اشكال:
- شكل شمارة (1)................................................................................................. 14
مقطع نمودار ساختمان گل مونث ذرت
- شكل شماره (2)................................................................................................. 14
A- گل آذین نر پابساكهای خارج شده – B- بلال با كاكلهای خارج
- شكل شماره (9)................................................................................................. 15
گل نر و ماده - تنوع ژنتیكی - ردیف كشت
- شكل شماره (3)................................................................................................. 16
گل‌های پایه‌دار و بدون پایه گل مذكر ذرت
- شكل شماره (4)................................................................................................. 18
مقطع نمودار دانه ذرت
- شكل شماره (5)................................................................................................. 20
انواع مختلف ذرت
- شكل شماره (6)................................................................................................. 41
ذرت چین خودرو با بستر پوست كن و دماغه ذرت چهار ردیفه
- شكل شماره (7) ................................................................................................ 41
چاپر
- شكل شماره (8)................................................................................................. 42
دستگاه برداشت بلال ذرت
فهرست جداول
جدول شماره (1):.................................................................................................. 11
سطح زیركشت و مقدار محصول و عملكرد ذرت در كشورهای مختلف (از Hoffmann 1970)
جدول شماره (2):.................................................................................................. 38
رابطه تعداد بوته در هكتار فاصله ردیف‌ها و فاصله دو بوته در زراعت ذرت
چكیده مطالب:
ذرت گیاه زارعتی از تیرة غلات یكساله بوده و بومی نیمكره جنوبی است كه برای اولین بار توسط كریستف كلمب كشف شد.
گیاهی تك پایه كه گل نر بصورت خوشه در رأس و گل ماده (بلال) مخروطی و در پایین قرار دارد هر گل از 3 عدد پرچم تشكیل شده است و تعداد برگها بین 8 تا 48 بود و بطور متوسط 13 تا 18 عدد است.
از واریته‌های مهم آن می‌توان به ذرت داندان اسبی- ذرت بلوری- ذرت آردی- ذرت شیرین قندی- ذرت غلاف دار اشاره كرد.
ذرت به دلیل تولید بذر زیاد و صفات ژنتیكی ساده و خود گشن بودن كه باعث دو رگ گیری ساده‌تر می‌شود از اهیمت ژنتیكی بالایی برخوردار است و این ویژگیها باعث شده كه اصلاح كنندگان بر روی این گیاه بیشتر كار كنند.
از جمله روشهای اصلاحی آن می‌توان به سلكیون- تهیه و واریته‌های هیبرید و واریته مصنوعی اشاره كرد كه می‌توان با این روشها به اهدافی مانند بالا برردن عملكرد – مقاومت در برابر خشكی و گرما مقاومت در برابر خوابیدگی، آفات و بیماریها دست یافت.
ذرت نیز مانند دیگر گیاهان زراعی دارای آفتهایی می‌باشد مانند كرم ذرت، كرم ساقه خوار شب پره زمستانی یا كرم طوقه نام برد و بیماریها مانند بیماریها سیاهك ذرت، بیماری سوختگی برگ، بیماری زنگ، بیماری موزائیك اشاره كرد.
عمقی كه باید در كاشت ذرت در نظر گرفت بین 3 تا 10 سانتی متر است كه البته بسته به شرایط آب و هوایی منطقه، درجه حرارت محیط به هنگام كاشت- درصد رطوبت خاك و زمان كاشت بستگی دارد. و به دو صورت دستی و مكانیزه می‌توان اقدام به كاشت آن كرد كه كاشت مكانیزه از عملكرد بالاتری برخوردار است.
از مشاینهای مورد استفاده برای برداشت می‌توان به ذرت كن‌ها، ذرت چین پوست كن، ذرت چین دانه كن- كمباین‌های غلات- و چاپرها اشاره كرد.
البته برداشت ذرت بر خلاف سایر غلات چندان تابع زمان و فصل معین نبوده و تحت شرایط زمان كاشت، طول روز- حرارت- دفعات آبیاری قرار می‌گیرد.
فصل اول:
(تاریخچه و مبداء ذرت)
ذرت zea mays گیاه زراعتی یكسالة بومی نیمكره غربی است ذرت در بیش از 120 میلیون هكتار از اراضی دنیا كشت می‌شود وبه عنوان كالای مهمی در تجارت محسوب می‌گردد. منبع (1)
ذرت تا قبل از سال 1492 میلادی در قاره آسیا، اروپا،آفریقا به عنوان یك گیاه زارعتی شناخته نشده بود. این گیاه را از قرنها پیش در آمریكای مركزی می‌شناختند و توسط مردم ایندیانای آمریكا كشت می‌شد و بهمین سبب بنام لاتین آن از یكی از طوایف ایندیانا بنام mahig یا marisi گرفته شده است. (Ho Ffmann and Aufhamer) منبع (2)
ذرتی كه مورد توجه خاص سفید پوستان قرار گرفته است ذرت دندان اسبی بوده كه دارای قدرت تطابق بیشتری با شرایط مختلف آب و هوا می‌باشد. منبع (1)
كریستف كلمب كاشف آمریكا برای اولین دفعه دانه ذرت را از آمریكا به اورپا برد و نام mais را به آن داد. سپس طی سالیان دراز بذر ذرت از طریق پرتقال به شمال آفریقا و جنوب اروپا هندوستان و چین برده شد. حدس زده می‌شود كه دانه این گیاه مانند غلات دارای پوشینه‌هایی بوده و بر جسب جهش بصورت بلال امروزی در آمده است.
بعد از گندم برزگترین سطح زیرگشت را ذرت به خود اختصاص داده در حالیكه تولید محصول آن بعد از گندم و برنج قرار دارد. اهمیت محصول و بالا بودن سطح زیركشت زیاد این نبات بعلت قدرت تطابق آن با شرایط گوناگون اقلیمی می‌باشد بدین جهت جزو عمده‌ترین محصولات مناطق معتدله، معتدله گرم نیمه گرمسیر و مرطوب بشمار می‌رود. منبع (2)
در حدود 75 درصد ذرت به تغذیه حیوانات رسیده بنابراین مصرف غیر مستقیم آن پیش از مصرف مستقیم است. ذرت اساساً به عنوان یك محصول انرژی زا تولید می‌گردد.
در صورتی كه انواع زراعی از آن كه برای تولید پروتئین روغن، موم، ذرت شیرین، پاپ‌كورن اختصاص یافته اند موجود است. منبع (1)
فرآوردهای فرعی و متعددی از ذرت بدست می‌آید حدود 500 رقم گزارش شده است. منبع (2)
این گیاه به علت ارزش غذایی خاص كه دارد مورد توجه كشورهای مكزیك- پرو- آمریكای مزكزی و اغلب كشورهای آمریكایی جنوبی قرار گرفته است. منبع (1)
در سالهای اخیر دامداران و كشاورزان به اهمیت این گیاه و تهیه علوفه از طریق سیلو كردن ذرت و تعلیف آن بصورت سبز پی برده و بكشت آن مبادرت می‌نمایند به نظر می‌رسد كه ارزش غذایی ذرت تا حدی شناخته شده باشد.
طبق گزارش Zscheichler (1971) میزان عملكرد دانه ذرت هیبرید در هكتار در سال 1951 – 1950 حدود 2140 كیلوگرم در سال 1970 حدود 5060 كیلوگرم در هكتار در آلمان غربی بوده است. در حالیكه در ایران متوسط عملكرد با استفاده از هیبریدهای ساده یا مضاعف 6 تن در هكتار بوده است.
ذرت به علت داشت مواد قندی و نشاسته زیاد و عملكرد محصول علوفه‌ای بیش از 80 تن در هكتار یكی از مهمترین نباتات جهت تولید علوفه سبز، سیلو و دانه محسوب می‌شود. عمده‌ترین موارد مواد مصرف ذرت عبارتند از: غذایی اصلی انسان علوفه جهت تغذیه دام و مصارف صنعتی. بطور متوسط تركیبات شیمیایی دانه خشك ذرت به شرح زیر است:
نشاسته
77%
روغن
5%
قند
2%
نپتوزان
5%
پروتیئن
9%
خاكستر
2%
منبع (2)
در جدول صفحه بعد سطح زیرگشت مقدار محصول و عملكرد ذرت در كشورهای مختلف از سال 1970 را مشاهده می‌كنید.
طریقه بدست آوردن لینة خالص یا اینبرد
طریقه اول- (روش استاندارد شده)
سال اول- خود گشن نمودن صدها یا هزارها تك بوته انتخاب شده
سال دوم- كاشت 30- 25 دانه از هر بلال خود گشن شده در ردیفهای مجزا و خود گشن نمودن 5-3 بهترین گیاه در داخل بهترین ردیف.
سال سوم- مانند سال دوم باید عمل انتخاب و خودگشن نمودن را تا یكدست و یك نواختن شدن ادامه داد.
طریقه دوم- روش تك كپه single- Hill method
سال اول- خودگشن نمودن چندین گیاه و انتخاب شش عدد دانه از هر بلال
سال دوم- كشت تمام شش عدد دانه در یك كپه بعد از سبز شدن باید شش عدد بوته را تنك نموده و به سه عدد تقلیل داد. از بین سه گیاه بهترین را خود گشن نموده و در همین موقع با هم دورگ گیری می‌كنند.
سال سوم- كلیه روشهای لازم شبیه سال دوم است با این تفاوت كه احتیاج به یك آزمایش عملكرد كشت گیاهان نسل اول Test- cross سال قبل را دارد.
سال چهارم- از لینه‌های خود گشن شده كه Test- cross آنها در آزمایش عملكرد بهترین نتیجه را داده است مجدداً اعقاب تك كپه بدست می آورند. نسل اول حاصل از تلقیح رقم آزمایشی سال قبل را مجدداً در آزمایش مقایسه‌ای قرار می‌دهند این روش را سه تا چهار سال دنبال می‌كنند.
روشهای تعیین قدرت تركیب پذیری لینه‌ها
جهت تعیین دقیق تركیب مناسب لینه‌های خود گشن شده باید از روشهای مخصوص استفاده نمود. یكی از این روشها تركیب متناسب عمومی General- combining ability می‌باشد كه در اثر تلقیح با ار قام آزمایشی بدست می‌آید.
انتخاب ارقام آزمایشی در بكار بردن روش قدرت تركیب عمومی دارای اهمیت زیاد می‌باشد. بدین معنی كه اكثر متقابل شدیدی بین لینه‌های خودگشن شده و رقم آزمایشی بدست آمده است و آنچه بیش از همه اهمیت دارد آن است كه یك لینه بخصوص با ارقام آزمایشی مختلف عملكردهای متفاوتی را نشان می‌دهد. منبع (2)
روش دیگری كه جهت تعیین تركیب مناسب لینه‌های خود گشن شده بكار می‌رود روش قدرت تركیب مخصوص (Specific combining ability) می‌باشد.
آزمایش قدرت تركیب مخصوص تركیب مخصوص از طریق دورگ‌گیری مقابل
(Diallel- crass) بین لینه‌های خودگشن شده با بهترین قدرت تركیب عمومی نیز انجام می‌گیرد.
دورگ گیری متقابل(Diallel- crass) عبارتست از كلیه دورگهای (متقابل) ممكن بین یكسری ژنوتیپ.
روشهای دورگ گیری
الف) دورگ گیری ساده: (Single- cross)
عبارتست از دورگ گیری بین لینه خود گشن شده A ولینه خود گشن شده B نسل اول حاصل از این دو رگ گیری عملكرد محصول زیاد‌تری نسبت به والدین داشتند و تراكم یكنواختی تولید می‌كند. دورگ گیری یك جانبه را بیشتر درمورد ذرت قندی (Sea mayas var. saccharata) بخاطر یكنواختی یا یك فرمی و یك زمان رسیدن بلال مورد توجه قرار می‌دهند.
ب ) دورگ گیری دو جانبه (Dauble- cross)
عبارتست از دورگ گیری بین چهار لینه خودگشن شده D)*(C* (B*A) به منظور تولید بذر ذرت گورگ یا هیبرید بذری كه از دورگ گیری نسل اول هر یك از تلقیح های یك جانبه فوق بدست می‌آید كمتر از بذری است كه از دورگ گیری نسل اول حاصل از هر دو تلقیح بدست می‌آید.
پ) دورگ گیری سه جانبه (Way cross)
در بكار بردن این روش باید به خاطر داشت كه می‌توان بذر هیبرید ارزان تری نسبت به دورگ گیری یك جانبه تولید نمود از طرف دیگر هزینه تولید بذر هیبرید از طریق روش دورگ گیری یك جانبه (به عنوان پایه مادری) و یك لینه خود گشن شده می‌باشد مثلاً C*B)*A) در آمریكا روش دورگ گیری سه جانبه را برای بررسیهای ذرت Zea mays Var. everta بكار می‌برند.
(3-2-3) تهیه واریته‌های مصنوعی (syn thatic varietes)
واریته‌‌ای است كه از تركیب تعدادی لینه بدست می‌آید. لینه‌های مذبور ممكن است لینه‌های اینبرد، كولون یا مواد دیگری باشد.
لینه‌هایی كه برای ایجاد یك واریته مصنوعی بكار می‌روند بایسیتی حتماً از نظر خاصیت تركیب پذیری آزمایش شده باشند و تنها همین موضوع است كه یك واریته مصنوعی را از واریته هایی كه از سلكسیون توده‌ای تولید می شوند را متمایز می سازد.
معمولاً یك واریته مصنوعی در موردی بكار می رود كه به عنوان یك گیاه اصلی در آن منطقه محسوب نشود یا سازش با محیط مدنظر باشد.
معمولاً برای اصلاح گیاهان علوفه‌ای و آلوگام استفاده می‌شود. هزینه كمتری از تولید بذر هیبربد دارد وبرای چند سال می‌توان از آن استفاده می‌شود. هزینه كمتری از تولید بذر هیبرید دارد و برای چند سال می‌توان از آن استفاده كرد.
لینه‌هایی را كه برای تولید یك وارتیه مصنوعی بكار می برند بنام 0-syn می‌گویند. نسل اول تركیب كاملاً تصادفی این لینه‌ها را syn-1 می گویند و نسل دوم را syn-2 و ادامه می‌یابد. باید تلاقی لینه‌ها با هم در همة جهات ممكن صورت گیرد و از هر تركیب مقدار مساوی بذر به نسب بعدی برده شود.
برای ازدیاد عملكرد محصول در واریته های مصنوعی بهترین كار به كاربردن رگه‌هایی است كه محصول بیشتری دارند. منبع (3)
(3-3) هدفهای اصلاح ذرت
- یكی از اهداف مهم ذرت ازدیاد و بالابردن عملكرد دانه می‌باشد كه خود تابع تعداد زیادی ژن می باشد. بطور كلی نسبت نزدیكی بین قدرت تولید محصول و تمام صفات موجود است كه اختصاص بقدرت رشد و نمو هتروزیس دارد.
- مقاومت در برابر خشكی وگرما یكی دیگر از هدفهای اصلاح ذرت می باشد. حرارت بیش از اندازه درموقع گل كردن همراه با خشكی موجب دانه بستن كمتر ذرت می‌گردد.
- مقاومت در برابر خوابیدگی یك دیگر از هدفهای اصلاح ذرت است و خوابیدگی در اثر تشكیل ریشه‌های ضعیف و با تشكیل بافتهای ضعیف ساقه تولید می‌گردد.
- در نظر گرفتن صفات كیفی ذرت یكی دیگر از هدفهای اصلاح آن می باشد.
بر حسب نوع استفاده ای كه از ذرت می‌گردد باید نسبت به صفات كیفی آن توجه گردد.
در صنعت از دانه ذرت روغن، نشاسته، شربت، لكل، زئین و سایر فرآورده‌ها را تهیه می‌كنند و روی همین اصل است كه باید بر حسب نوع استفاده درصدد اصلاح ذرت برآمد.
فصل چهارم: آفات و بیماریهای ذرت
(1-4) آفات ذرت: منبع (4)
هر محصولی اعم از زراعی و باغی بسته به شرایط آب وهوایی و اقلیمی مناطق مورد كشت خود آفات مخصوص به خود را داشته در این میان ذرت نیز مستثنی نبوده از جمله آفات آن می‌توان به:
1- كرم ذرت
این آفت در ایران در استانهای اصفهان- فارس- خوزستان، بلوچستان و نیز سواحل دریای خزر شایع بوده از نظر مشخصات ظاهری پروانه ای است به طول 12 میلی‌متر و عرض آن 32-26 میلی‌متر است.
بالهای جلوی آن سفیدمایل به تیره و بالهای عقب سفید است.
مبارزه: در مورد این آفت بیشتر مبارزة زراعی و مكانیكی مدنظر بوده مثل شخم زدن و آب تخت كردن مبارزه شیمیایی باید زمانی صورت بگیرد كه لاروهای جوان هنوز وارد ساقه نشده اند. سمپاشی با یكی از سموم فسفره نظیر دیپتركس 80% به میزان 5/1 یا دیازینون 60% به میزان 5/1 لیتر درهكتار.
2- كرم ساقه خوار ذرت
این آفت در ایران از استانهای مازندران، گیلان و آذربایجان شرقی گزارش شده است. این آفت پروانه‌ای است به رنگ زرد مایل به قهوه‌ای با نوارهای مواج و شكسته در روی بالها- طول بدن 15 میل متر و عرض آن بالهای باز 31- 27 میلی‌متر است. خسارت این آفت در روی ذرت به خود بلال است.
مبارزه: در مورد این آفت نیز مبارزات زراعی و مكانیكی خیلی مهم بوده مانند شخمهای عیمق حذف علفهای هرز. در مورد مبارزه شیمیایی باید زمانی كه لاروها هنوز وارد ساقه نشده صورت گیرد. استفاده از دیازینون 20% به میزان 5/2 لیتر ، سو پر اسید 40% به میزان 5/2 لیتر و دیمیكرون 50% به میزان 5/1 لیتر در هكتارعلیه لاروهای جوان توصیه می شود.
3- شب پره زمستانی یا كرم طوقه بر
این آفت از برگ، ساقه و طوقه گیاهان مختلف تغذیه می‌كند.
حشرات كامل به رنگ خاكستری تیره بوده و عرض آنها بالهای باز 30- 25 میلی متر و در روی بالهای جلوی 3 لكة مثلثی، گرد و لوبیایی بزرگ به ترتیب از قاعده به طرف راس بالها دیده می‌شود كه مهمترین علامت مشخصه این شب پره است.
مبارزه: اعمال روشهایی از قبیل از بین بردن بقایای محصول، علفهای هرز، شخم و یخ آب زمستانه به عنوان مبارزه زراعی در كاهش جمعیت این آفت مهم و مؤثر است.
بطور كلی مبارزه شیمیایی با استفاده از سموم نظیر آلدرین 40% به میزان 3 لیتر در هكتار قبل از كاشت یا بعد از كاشت و قبل از جوانه زنی باید صورت گیرد.
4- شته ذرت
این شته به رنگ تیره با شاخك كوتاه و بدن نسبتاً طویلی است.
مبارزه: كاشت ارقام مقاوم به آفت بهترین روش كنترل آن است.
5- شپشة ذرت stiophilus zeamais
حشرات كامل به رنگ قهوه‌ای تیره تا سیاه و طول آن 5/4- 3/3 میل‌متر است.
(2-4) بیماریهای ذرت: منبع (4)
مهمترین بیماریهای ذرت عبارتند از:
1- بیماری سیاهك ذرت U stilago Zea = U. maydis
یكی از مهمترین و خطرناكترین بیماری ذرت محسوب شده و گاهی مقدار محصول را تا 30% كاهش می‌دهد. در این بیماری هاگهای سیاه رنگ در تمام قسمت های گیاه به جز ریشه، تشكیل می‌گردد.
استفاده از ارقام مقاوم و هیبرید، اجزای تناوب زراعی و ضد عفونی بذر، مخصوصاً قارچ كش ویتاواكس به نسبت 3-2 در هزار بهترین راههای كنترل این بیماری است.
2- بیماری دیپلودیای ذرت (Dipledia maydis)
این بیماری یكی از شایع‌ترین بیماریهای جهانی ذرت محسوب می شود.
بهترین راههای كنترل عبارتند از:
- انتخاب ارقام تطابق یافته با محیط
- استفاده از بذر سالم و عاری از بیماری
- استفاده از ارقام مقاوم
- تناوب زراعی
- ضدعفونی بذر
- كشت در زمان مناسب.
3- بیماری سوختگی بر گ (Helmintosporium)
این بیماری نیزیك مرض قارچی بوده اجرای تناوب زراعی، تولید بذر هیبرید مقاوم از طریق توسعة ارقام ذرت، سیتوپلاسم نرعقیم و انجام شخم عمیق در فصل پاییز.
4- بیماری زنگ (puccinia sorghi)
بیماری زنگ ذرت درمقایسه با سایر بیماریهای قارچی از اهمیت كمتری برخوردار بوده ولی می‌تواند برگهای ذرت را آلوده و به آن خسارت برساند.
5- بیماری موزائیك كوتولگی ذرت Maizie dwarf mosaic
عامل این بیماری كه یك ویروس از نوع میله ای نخی شكل می باشد از علایم این بیماری وجود لكه‌های كوچك و نقطه‌ای و یا لكه‌های موزائیكی به رنگ سبز تیره و روشن در برگها انتهایی ساقه می‌باشد.
6- بیماری موائیك نقطه‌ای ذرت:
این بیماری و یروسی در سال 1342 در اطراف شیراز گزارش شده و احتمالاً مرتبط به ویروس موارائیك خیار بوده است كه در آن ناحیه به وفور مشاهده می شود.
7- موزائیك نواری ذرت
8- بیماری پژمردگی باكتریابی ذرت
بهترین راه كنترل كشت ارقام مقاوم و مبارزه با كك ذرت می‌باشد.
9- بیماری بازماندگی رشد در ذرت (com stunt)
از علایم این بیماری ظهور نوارهایی به رنگ سبز مایل به زرد در روی برگهای جوان است. گیاهان مبتلا كوچك می‌مانند. منبع (4)
قیمت فایل فقط 4,000 تومان
برچسب ها : گزارش کاراموزی زراعت و اصلاح ذرت , کاراموزی زراعت و اصلاح ذرت , کارورزی زراعت و اصلاح ذرت , دانلود گزارش کارآموزی زراعت و اصلاح ذرت , زراعت و اصلاح ذرت , زراعت , اصلاح ذرت